Menu
Kunst in Laren
Bijzondere beelden en monumenten in Laren (Nh)
Beelden en monumenten in Laren
Kunst in Laren – Als kunstenaarsdorp huisvest Laren (Nh) niet alleen vele kunstenaars, ateliers en galeries maar je vindt ook veel beelden en monumenten in en om het centrum van Laren. Al wandelend door Laren kom je bijzondere beelden tegen.
Missen we een beeld? Stuur een foto en tekst!
De Mauvepomp
De Mauvepomp ter nagedachtenis aan Anton Mauve in Laren (Nh) op de Brink.
Op 18 september 1907 werd de Mauvepomp bij de Coeswaerde onthuld ter nagedachtenis aan Anton Mauve. De pomp is een werk van beeldhouwer Eduard Jacobs (Amsterdam, 1859 – Laren, 1931).
Anton Mauve (1838-1888) was een Nederlands kunstschilder en graficus en bracht zijn meest productieve jaren door in Laren waar hij mede oprichter was van de Larense School.
Van Wulfenbank
De Van Wulfenbank – gemaakt door Eduard Jacobs (een Nederlandse beeldhouwer) vind je eveneens op de Brink in Laren. Eduard Jacobs is ook wel bekend als Ed Jacobs.
De bank werd in 1912 geplaatst en is van brons en hardsteen en is een gedenkbank ter nagedachtenis aan dorpsonderwijzer Johan van Wulfen (1838-1912) die bekend werd door zijn ontwikkeling van een eigen leesmethode: “sprekende letterbeelden”
Restaurant Mauve betaalde in 2007 voor de restauratie van de Van Wulfenbank.
Foto Wikipedia
Monument Jan Hamdorff
Monument Jan Hamdorff op de Brink in Laren werd gemaakt doro Adrianus Remiëns en werd in 1932 geplaatst.
Jan Hamdorff leefde van 1860 tot 1931 en was eigenaar van Hotel Hamdorff en eveneens gemeenteraadslid in Laren. Hij werd begraven op de Algemene Begraafplaats in Laren.
Hij maakte zich sterk voor kunstenaars in Laren, verhuurde ateliers en opende in 1913 een kunstzaal achter het hotel waar kunstenaars uit Laren regelmatig exposeerden.
Het Hotel Hamdorff werd in 1978 gesloten en stond het leeg tot 1980. Door een verwoestende brand werd het gesloopt. Pas in 1999 werd de nieuwbouw gerealiseerd met winkels, horeca en appartementen. De decoratieve stijl van het vroegere Hamdorff bleef daarbij behouden.
Juliana Kei (Kei van Laren)
De Julianakei werd geplaatst voor het huwelijk van prinses Juliana en prins Bernhard. De kroon, het monogram JB en de datum 7 januari 1937 werden gehakt door de Larense steenhouwer W. Hebing. Een model van de kei uit 1987 bevindt zich in het gemeentehuis.
De kei werd in 1937 geplaatst aan de Torenlaan in Laren. De onthulling werd verricht door burgemeester H.L.M. van Nispen van Sevenaer. Tegelijkertijd met de plaatsing van de kei werd ernaast een gedenkboom geplant. In 1941 werd op last van de Duitse bezetter de kei verwijderd en in 1945 na de bevrijding herplaatst.
Foto: Wikipedia
Herdenkingsmonument aan de Drift
Aan de drift (tussen huisnummers 23 en 25 – bij Singer) vind je het Herdenkingsmonument Dirk Joseph Buis en Aloisius Cornelis Vlasmas. Het monument werd vrij snel naar de oorlog geplaatst (1946).
Het is een zwerfkei met opschrift: “Hier vielen op 11 april 1945 voo rhet Duitse vuurpeleton Dirk Joseph Buis en Aloisius Cornelis Vlasmas” – 2 verzetsmensen die werden gefusilleerd na een nachtelijke schietpartij met Duitse soldaten waarbij 1 Duitse soldaat omkwam.
Het is hierom dat de jaarlijkse dodenherdenking op 4 mei begint op de Drift. Vanuit dit monument start de stille tocht naar de Brink in het centrum van Laren.
Monument voor Gevallenen
Het monument voor de gevallenen werd gemaakt door Nel Klaassen en werd geplaatst op de Brink in Laren in 1950. Het monument is gemaakt van bladgoud, brons en gepolijst graniet. Jaarlijks vindt hier de 4 mei dodenherdenking plaatst met toespraken, 1 minuut stilte en muziek.
Het monument herdenkt 15 militairen en 53 burgers die in Laren door oorlogsgeweld om het leven kwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Het Paard
Dit kunstwerk gemaakt door Charles Weddepohl werd in 1957 geplaatst op het Tabakspaadje in Laren. Het beeld is gemaakt van modelleerbeton.
Drie Wilde Zwanen
Aan de Drift voor de entree van Singer Laren staat het kunstwerk de Wilde Zwanen. Het werd in 1958 door de gemeente Laren geschonken aan Anna Singer-Burgh, die in dat jaar haar tachtigste verjaardag vierde. Het kunstwerk werd aangeboden als dank betuiging aan Anna Singer-Burgh voor haar schenking van de Singer Memorial Foundation
De zwanen verwijzen naar de naam van de villa van het echtpaar Singer. In 1911 liet het Amerikaanse echtpaar Anna en William Singer in Laren de villa De Wilde Zwanen bouwen door architect J.W. Hanrath. De naam is een verwijzing naar de trektochten van de Singers. Deze villa vormt als foyer nog steeds het hart van het Singer.
Het kunstwerk werd gemaakt door leerlingen van de Gooise Academie: Pien Kohler en Mirjam Verhoef. De leerlingen kregen de opdracht als winnaars van de de door de gemeente Laren uitgeschreven prijsvraag.
Schaapherder
Op het grasveld naast de Johanneskerk in Laren op de Naarderstraat staat het beeld de Schaapsherder gemaakt door Willy Mignot. Het werd rond 1965 geplaatst en beeldt de Larense schaapherder Lammert Herder met het lammetje in zijn armen en de hond aan zijn zijde uit.
Lammert Herder
De laatste herder van Laren, leefde van 1874 tot 1960. Hij heette Lammert van Jan en Kaatje Herder. Zijn vader was ook schaapherder geweest. Ook voor schapen kenden de Erfgooiers een schaarrecht. Voor Laren was dat 35 schapen per gezin. Rond 1900 waren er drie schaapherders in Laren. Zij liepen altijd langs de Driften naar de Heide. Onderweg haalden ze ook de schapen van andere boeren op. Als de herder langs kwam, gooide de boer zijn staldeur open en renden de schapen naar de groeiende kudde. In de avond werden ze dan weer teruggebracht. Als loon kregen de herders 5 cent per schaap per week.
Zingende Orpheus
Op de splitsing Zevenenderdrift / Zevenend staat de “Zingende Orpheus” van Johannes Gustaaf (Jobs) Wertheim. Orhpeus was de zoon van Apollo
Bronzen beeld op betonnen sokkel van de zingende Orpheus met inscriptie Joh. G. Wertheim. Orhpeus was de zoon van Apollo, was een muzikant, dichter en profeet uit de Griekse mythologie. Hij verbaasde mens en dier met zijn wonderlijke gezangen.
Het beeld werd in januari 1974 onthuld door een kleinzoon van de kunstenaar en overgedragen aan de gemeente.
Wertheim werd tijdens de tweede wereldoorlog via Westerbork gedeporteerd naar Theresiënstadt waar zij vechten om te overleven. Na de oorlog sterken zij aan in Zwitserland en vestigen zij zich in 1946 in Laren op het Zevenend 89. Daarna wonen zij aan de Nieuweweg 24. Johannes krijgt in Laren veel opdrachten om portretten en oorlogsmonumenten te maken.
Weefgetouw met Wever
Weefgetouw met wever die herinnert aan de tapijtfabriek van de firma Willard die hier stond. Het is een houten weefgetouw met wever.
Bij de appartementen van de Wevershoek (Cornelis Bakkerlaan) staat een kunstwerk van een weefgetouw met wever. Marc van Baars stapte in 1978 met het idee om een kunstwerk te maken naar de projectmaatschappij die de Wevershoek bouwde. Het werk werd in 1979 geplaatst en herinnert aan de tapijtfabriek van de firma Willard die hier vroeger stond.
Laren was tot 1860 een levendig weversdorp met bijna 20 fabriekjes die koedekken en dweilen maakten.
Berend Gerstekorrel
In 1980 werd dit beeld van Berend Gerstekorrel geplaats in het centrum van Laren op het Zevenend (ter hoogte van Rituals). Berend Gerstekorrel met bijnaam Theo Christenhuis was dirigent van de Larense boerenkapel de Dorsvlegels. Het is gemaakt door Kees Schrikker en hij gebruikte brons en impala-graniet.
Het beeldje kwam hier op het pleintje te staan nadat het in 1984 omver werd gestoten bij de Gooische school. Daarna stond het in de tuin van de burgemeester. Daarna is het na overleg geplaatst op zijn huidige plek, midden in het dorp. Nu is het te zien voor de hele Larense bevolking als een aandenken uit een mooie tijd.
De kapel de Dorsvlegels bestaande uit leden van de St. Jansharmonie werd officieel opgericht op 12 februari 1954 en traden op op bruiloften, partijen, tijdens carnaval, Sinteklaas en Koninginnedagen.
De Conducteur
Het beeld De Conducteur – gemaakt door Joop Steenbeek – werd in 1985 geplaatst en is te zien op de Burgemeester van Nispen van Sevenaerstraat.
Het beeld, gemaakt van brons en natuursteen, herinnert aan de Gooische Stoomtram die vanaf 1930 een tramdienst onderhield van het Weesperpoortstation in Amsterdam naar Diemen, Muiden, Muiderberg, Naarden, Laren en Hilversum.
In de volksmond werd de tram De Gooische Moordenaar genoemd, wegens de vele ongevallen, die in totaal aan 117 mensen het leven kostten. Belangrijkste oorzaak was het steeds drukker wordende wegverkeer, waardoor confrontaties met de tram toenamen.
De stoomtramdienst voor personenvervoer in het Gooi (Station Naarden-Bussum – Huizen – Blaricum – Laren – Hilversum) bleef na de oorlog nog gedeeltelijk gehandhaafd tot oktober 1947. Daarna was nog enkele jaren alleen nog goederenvervoer tussen Station Naarden-Bussum en Huizen. Per 29 juni 1949 werd de lijn van Bussum naar Huizen overgenomen door de NS. Per 31 oktober 1958 verdween het laatste lijngedeelte van de Gooische tram definitief en werden de laatste sporen opgebroken.
Boodschappen doen bij Blokker
Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Blokker werd in 1996 dit beeld – gemaakt door Karin Beek geplaatst op de Naarderstraat 50. Hetzelfde beeld staat ook bij de eerste winkel van Blokker in Hoorn en is een ode aan de klant door de eeuw heen.
Over kunstenares Karin Beek
De bronzen figuratieve beelden van Karin ademen de sfeer van het alledaagse leven. De ronde monumentale vormen hebben iets gemoedelijks en nodigen uit tot aanraken. Dat is ook de bedoeling vindt Karin. Kunst hoeft niet verheven te zijn. Karin wil beelden maken die mooi en sterk van vorm zijn. De beelden hebben spanning, kracht en emotie.
Johannes de Doper
Dit beeld, gemaakt door de Nederlandse Daphne du Bary is van Johannes de Doper en staat voor de St. Jansbasiliek in Laren.
Het beeld staat op een hoge sokkel waardoor je hem al van verre ziet staan, krachtig, verwijzend naar Christus en werd in 2012 geplaatst.
Inspiratie haalt – de in het buitenland wonende Du Bary – ze uit haar geloof, de natuur en uit talloze bezoeken aan musea. Ook leest ze veel over geschiedenis, kunst en religie. Ze wenst ook een spirituele dimensie in haar beelden te brengen.
Voor meer informatie bezoek de website van Daphne du Bary
De Klepperman van Elleven
In 2000 werd het beeld De Klepperman van Elleven – gemaakt door Marianne Houtkamp – geplaatst op de Burgemeester van Nispen van Sevenaerstraat 6 (Destijds nog voor het Rabobank Gebouw)
De Klepperman van Elleven werd opgericht in 1934 en is een folkloristische dansgroep uit Laren De Klepperman is actief met folklore bezig door middel van dans, kledingsshow en demonstratie van oude (landbouw) gebruiksvoorwerpen. De groep draagt traditionele kostuums (zondagse en werkkleding) en sieraden van de katholieke boer en boerin van omstreeks 1900 uit Laren en omgeving. De groep danst op witte klompen en tonen ze tot in detail getoond hoe het katholieke Larense boerengezin leefde en werkte rond 1900. De groep is ca. 30 dansers groot is en wordt muzikaal altijd begeleid door één of twee accordeonisten. Zie de website van De Klepperman van Elleven voor meer informatie
Carrousel Laren
In 2005 werd de carrousel geplaatst op Plein 1945 in Laren aan de kant van het Zevenend. Het werd gemaakt van hout en staal door Pieter van Gendt.
In het midden van de Carrousel is een schaakbord en bovenin is het versierd met paarden.
Er staat een tweede Carrousel in Laren ter hoogte van de Barbiersweg (bij de Jumbo) – deze is versierd met schapen en heeft ook een ingebouwd schaakbord.
De Geitjes van Marte Röling
In 2010 werd de nieuwe wijk Postiljon gerealiseerd. Ter ere hiervan werd het kunstwerk de Geitjes – gemaakt door Marte Röling – geplaatst. Het staat op de hoek Smeekweg/Postiljon. Het pad langs het kunstwerk werd oktober 2016 omgedoopt in Marte Rölingpaadje.
De geitjes zijn het overlevingssymbool van de oude buurtbewoners die allemaal een grote tuin met een geit hadden. De laag bladgoud werd in 2017 opnieuw aangebracht toen bleek dat de coating had losgelaten.
Over Marte Röling
Deze bijzonder kunstenares woont in het Noorden van Groningen (Uithuizen). In de hoogtijdagen met Henk Jurriaans, Alissa, Adrienne Morrien en Wanda Werner. Ze werd bekend van vele monumentale kunstwerken zoals het Vlaggenmonument voor het Amsterdamse AMC, Prachtig zijn ook haar gordijnen van rood koper in het gebouw van de Gasunie in Groningen. In 2004 voltooide zij een monumentale plafondschildering van 9×5 meter in het nieuwe gemeentehuis in Vries. Polyester draperieën voor de Stopera, een 12 meter hoog beeld van Koningin Beatrix van staal, kunststof en bladgoud voor de Eemshaven en nog vele andere kunstwerken door heel Nederland.
Goede Herder Kapel
In 2011 was de officiele onthulling van de Goede Herder Kapel op de Smeekweg. De Goede Herder Kapel werd gebouwd als herinnering aan de Goede Herder Kerk die hier stond van 1956 tot 1984. De kapel werd op zaterdag 18 juni 2011 ingewijd door pastoor J. Vriend. Het is een prachtig kapelletje wat liefdevol door vrijwilligers wordt onderhouden.
De Goede Herderkerk werd in 1956 gebouwd op de plaats waar de schaapskooi en woning stond van de gebroeders Herder. Architect van de kerk was de beroemde Delftse hoogleraar en architect Ir. M.J. Granpré Molière.
De Goede Herderkerk is gebouwd omdat men destijds in de veronderstelling was dat de Larense eng bebouwd zou worden. Een groei van Laren bleef echter uit en het dorp vergrijsde sterk. Het aantal kerkgangers liep bovendien flink terug. Het aanhouden van twee kerkgebouwen bleek hierdoor een onmogelijke taak. In april 1984 besloot het kerkbestuur daarom een gebouw af te stoten. De keus viel op de Goede Herderkerk.
Na het sluiten van de deuren is er twee jaar intensief gezocht naar een alternatieve invulling voor de Goede Herderkerk. Er zijn een aantal voorstellen onderzocht, van streekarchief tot HAT-eenheden. Helaas is uiteindelijk besloten om het gebouw te slopen zodat er woningen gebouwd konden worden.
Monument voor de Joodse Kinderen
In 2017 werd het Monument voor de Joodse Kinderen – gemaakt door Lon Pennock onthuld in Laren (Nh). Het staat bij de Hilversumseweg/Langsakker (bij de begraafplaats)
Het bestaat uit een cortenstalen sculptuur van 3.40 m hoog en een plaquette met de namen van de 48 kinderen en de vier stafleden van de Berg-Stichting die in de Holocaust zijn vermoord. Jan Reitsema was directeur van de Berg-Stichting. Hij heeft vele kinderen gered.
De Berg-Stichting was een Joods kindertehuis dat van 1911 tot 1963 in Laren NH was gevestigd op de plaats waar nu de middelbare school Laar & Berg staat, naast het Sint Janskerkhof. Daarom organiseert Scholengemeenschap Laar & Berg ieder jaar de herdenking op 4 mei.
De herdenking in 2023 vindt plaats op vrijdag 14 april om 15 uur op de Langsakker, naast de katholieke begraafplaats, in Laren NH. Bekijk hier het programma.
Onhulling 20 april 2017
Monument voor Verdraagzaamheid
Op 16 november 2022 (Internationale dag van Verdraagzaamheid) werd in Laren het Monument voor Verdraagzaamheid onthuld door burgemeester Nanning Mol. Het kunstwerk (1.50 m hoog) is een ontwerp van de Larense kunstenaar Herold van den Berg en is te vinden in het plantsoen aan de Burgemeester van Nispen van Sevenaerstraat, hoek Molenweg.
Het beeld als monument moet bewustzijn en aandacht creëren voor thema’s tolerantie, inclusie, gelijkheid, vrijheid van meningsuiting, vrede en geluk.
« Mijn werk is net als het echte leven, een reis naar het onbekende, soms gaat het soepel, soms is het wat ruig. » Herold Van den Berg
Ineke Hilhorst en Timo Smit zijn de initiatiefnemers van het monument.
Tijdens de onthulling – die plaatsvond in het Brinkhuis in Laren sprak burgemeester Nanning Mol de eerste Carry van Bruggen lezing uit. Wim Jordaan sprak met de oprichter van het Papageno Huis, Aaltje van Zweden en Kick van der Veer las een gedicht voor. De muziek werd verzorgd door Gijs Anders van Stralen en Michiel Adema, met als afsluiting een life performance van Ad Visser.
Een kleine versie van het kunstwerk heeft een permanente plaats in het Brinkhuis aan de Brink.
Kunstenaar Herold van den Berg
Herold van den Berg is een Larense Kunstenaar (en tevens directeur van het Rosa Spier Huis in Laren) en werkt vanuit zijn atelier aan het Klooster. Van het kunstwerk zijn kleine replica’s exclusief verkrijgbaar bij de Singer Shop.
Stolpersteine Monument
Op 4 mei voor de dodenherdenking op de Brink in Laren werd het Stolpersteine Monument onthuld in bijzijn van Leonard Vis (91) – de enige overlevende van Villa de Hoeve. Hij is woonachtig in Canada en kwam speciaal voor deze onthulling naar Nederland.
Stolpersteine, ook bekend als struikelstenen, is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het is een over geheel Europa verspreid monument voor de slachtoffers van het nationaalsocialisme. In Friesland worden de gedenktekens stroffelstiennen genoemd, in Vlaanderen ook wel ‘gedenkkasseien’.
Om 18:45 uur kwam men bijeen op de Hein Keverweg achter Singer Laren voor de onthulling van het Stolpersteine monument – een initiatief van Alex Oostvogel en Ed Spetter. Op de plek waar 80 jaar geleden 32 Joodse onderduikers werden opgepakt in villa “De Hoeve” in Laren. De meesten van hen overleefden de oorlog niet en werden vermoord in vernietigingskamp Auschwitz. Leonard Vis – die als 13-jarige wist te ontsnappen door uit de trein te springen kwam speciaal voor de opening over uit Canada. Hij verrichtte de officiele opening van het Monument. Er liggen Stolpersteine (ook wel struikelstenen genoemd) voor alle 29 slachtoffers van villa “De Hoeve”
